Zijlijn

Komt aan de carrière van Wilders een einde nadat hij uit de coalitie is gestapt? Uit een recente Ipsos-peiling blijkt dat 61 procent van de kiezers de PVV verantwoordelijk houdt voor de val van kabinet-Schoof, maar dat dit (nog) niet leidt tot zetelverlies voor de partij. De PVV blijft met 30 zetels vooralsnog de grootste, vóór GL-PvdA en VVD. PVV-kiezers wijzen juist NSC aan als schuldige.

De drie grootste opiniepeilers hebben sinds de val van het kabinet-Schoof nog geen nieuwe peiling uitgevoerd, maar de verwachting is dat voor de verkiezingen in oktober de verhoudingen flink anders kunnen gaan liggen.

Dat de PVV weer als grootste uit de bus komt is niet waarschijnlijk, omdat veel kiezers zullen aanvoelen dat - ook al zijn ze het met de partijpunten eens - het met Wilders lastig te regeren is. Ook de keuze van zijn ministers (Faber) bleek niet gelukkig. 

Een ding is zeker: NSC wordt zo goed als van de kaart geveegd, na het vertrek van Omtzigt. De BBB zal mogelijk nog verder wegzakken, en kiezers van beide partijen zullen vermoedelijk terugkeren naar het CDA en VVD. Het CDA staat alweer op 17 tot 18 zetels in de peilingen, en is daarmee de vierde partij van Nederland. 

Vooral de VVD kan het asielvraagstuk uitbuiten voor een verkiezingsoverwinning, maar kan dat wellicht beter doen met een nieuwe partijleider, waarbij Eric van der Burg een voor de hand liggende kandidaat zou zijn met veel ervaring op het gebied van defensie en justitie en veiligheid, twee onderwerpen die de politieke koers van de komende tijd zullen bepalen. 

Voor Wilders lonkt de zijlijn, zelfs nu Yesilgöz hem nog niet wil uitsluiten. Omdat de chemie tussen VVD en PVV ten ene male ontbreekt, lijkt er eerder een strijd te ontbranden tussen VVD en GroenLinks-PvdA. Voor die laatste komen de verkiezingen echter te vroeg, zelfs nu de turbo gaat op het fusieproces. Ambities om die partij groter te maken met andere partijen zullen in de korte tijd tot aan de verkiezingen amper gerealiseerd kunnen worden en als Timmermans opnieuw lijsttrekker wordt, lijkt de kans op een VVD kabinet op rechts realistisch.