Kwakzalver

De Amerikaanse viceminister van Gezondheidszorg Jim O'Neill wordt waarnemend directeur van de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC. Eerder deze week werd de directeur van de Centers for Disease Control and Prevention, Susan Monarez, door de regering Trump ontslagen. Ze weigerde in eerste instantie op te stappen. 

Haar ontslag volgt op conflicten tussen Monarez en gezondheidsminister Robert F. Kennedy jr. over het Amerikaanse vaccinatiebeleid. Kennedy staat bekend als vaccinscepticus. Drie leidinggevenden binnen de CDC hebben na het vertrek van Monarez ook maar meteen hun ontslag ingediend.

Advocaten van Monarez stellen dat zij is ontslagen omdat ze 'weigerde onwetenschappelijke, roekeloze richtlijnen goed te keuren en toegewijde gezondheidsdeskundigen te ontslaan'.

Kennedy zei donderdag in een interview met Fox News dat de CDC niet voldoende aansloot bij het beleid van president Donald Trump en grondig moest worden hervormd. Kennedy Jr. was ooit een van ’s werelds grootste actievoerders tegen vaccinaties. Met zijn organisatie Children’s Health Defense voerde hij samen met ‘medische experts’ een felle campagne tegen vaccinatie door onder andere twijfel en verwarring te zaaien over de coronavaccins.

Hij noemde het COVID-19-vaccin ooit 'het dodelijkste vaccin dat ooit is gemaakt,' wat natuurlijk in strijd is met wetenschappelijk bewijs. In november 2024 zei Kennedy dat hij niet van plan was vaccins te verbieden: 'Als vaccins voor iemand werken, ga ik ze niet afpakken.'

In elk geval heeft Kennedy deze week ervoor gezorgd dat jonge, gezonde mensen in de VS niet langer eenvoudig toegang tot Covid-19-vaccins krijgen. De Amerikaanse voedsel- en medicijnautoriteit (FDA) heeft de resterende noodtoestemmingen voor deze vaccins ingetrokken. Mensen tussen 6 maanden en 65 jaar die een verhoogd risico lopen op ernstige Covid-19 kunnen nog wel gevaccineerd worden, maar anderen moeten nu eerst hun arts raadplegen.

De American Academy of Pediatrics (AAP) benadrukt dat kinderen van 6 tot 23 maanden het meeste risico lopen en vaccinatie nodig hebben.

Talrijke Democraten hebben inmiddels aangedrongen op het ontslag van Kennedy. Senator Jon Ossoff uit Georgia zei: 'Het was een ernstige fout om een kwakzalver als Bobby Kennedy verantwoordelijk te maken voor de volksgezondheid,' en dat de 'extremisme en incompetentie van de regering-Trump levens in gevaar brengen.'

Komende woensdag wordt Kennedy geroosterd voor het Senate Finance Committee. Niet dat het hem op andere gedachten zal brengen.

Getuigen

Oud-topambtenaar in de VS Catherine Austin Fitts, voormalig vicepresident van Pfizer Mike Yeadon, oud-farmabestuurder Sasha Latypova, onderzoekster Katherine Watt en psychotherapeut Joseph Sansone hoeven niet als getuigen voor de rechter te verschijnen, zo heeft de rechtbank Leeuwarden deze week bepaald. 

De aanklagers, drie 'slachtoffers' die zeggen vaccinatieschade te hebben geleden, willen in een bodemzaak aantonen dat Covid-19 geen ziekte is, maar een geheim project genaamd ‘Covid-19: the Great Reset’, dat injecties als biowapens zou hebben ingezet. 

De zaak heeft al averij opgelopen doordat een van de twee advocaten Arno van Kessel kort voor de zitting werd gearresteerd als verdachte in een onderzoek naar een 'crimineel netwerk'. Volgens een door het OM opgesteld persbericht zijn acht mensen aangehouden die 'het anti-institutionele gedachtegoed aanhangen en mogelijk de intentie hebben geweld te gebruiken'.

Op basis van klachten van klanten is Van Kessel inmiddels ook nog eens van het tableau geschrapt. 

Samen met een collega kondigde Van Kessel in 2023 een bodemprocedure aan tegen onder meer Bill Gates, Mark Rutte en de Staat der Nederlanden. De rechter heeft inmiddels bepaald dat de bodemprocedure door kan gaan, maar het apart oproepen van getuigen namens cliënten die zich willen aansluiten bij de lopende procedure niet. Daarmee zou de bodemprocedure worden doorkruist. Een procedurefout die een doorgewinterde advocaat niet had laten gebeuren.

Het oproepen van die getuigen heeft natuurlijk slechts publicitaire redenen: wat is er nou mooier dan pakweg Bill Gates of een topman van Pfizer over te laten vliegen (op eigen kosten) en aan een kruisverhoor onderwerpen?

De afloop van deze bodemprocedure laat zich ook al raden: geen van de genoemde getuigen is verantwoordelijk voor de verspreiding van het coronavirus of over de misleiding over de veiligheid en effectiviteit van de coronavaccins. Hooguit voor maatregelen die verdere verspreiding vsn het virus moesten tegengaan. 

Zoals verwacht ligt er nu een pittige rekening van diverse advocaten en griffiekosten van in totaal ruim 6000 euro op de mat van de aanklagende partij. De uitbetaling laat nog wel op zich wachten, er is hoger beroep aangekondigd. 

Stuurlui

Ruim twee maanden voor de Tweede Kamerverkiezingen verkeert de VVD in zwaar weer. In de peilingen scoort de partij historisch laag en binnen de achterban klinkt steeds meer kritiek op het leiderschap van lijsttrekker Dilan Yesilgöz. Toch benadrukken VVD-ministers dat zij onverminderd achter haar staan. 

Uit de laatste Peilingwijzer blijkt dat de VVD nog maar 20 tot 24 zetels haalt, zes minder dan een maand geleden. Daarmee staat de partij gelijk met het CDA, dat juist in de lift zit. Niet eerder sinds 1971 stond de VVD zo laag. Bovendien heeft volgens onderzoek van Verian/EenVandaag slechts de helft van de VVD-kiezers nog vertrouwen in Yesilgöz.

VVD-coryfee Ed Nijpels noemt de positie van de VVD in de laatste peilingen 'dramatisch'. Een recept voor herstel heeft hij niet, 'dat zal bloed, zweet en tranen kosten', zo zegt hij tegen BNR. 

'Ze begon veelbelovend, maar het voelt niet oprecht', klinkt het bij Nieuwsuur. Een ander noemt haar stijl te agressief.

Demissionair minister van Economische Zaken Vincent Karremans erkent de problemen, maar gelooft in herstel: 'Als iemand een comeback kan maken, is het Dilan.'

Eelco Heinen, minister van Financiën en nummer twee op de lijst, zegt geen ambitie te hebben om het stokje over te nemen: 'Yesilgöz is onze ideale leider.'

Iemand die volop garen sprint bij de crisis binnen de VVD is dus Henri Bontenbal. Het CDA stijgt van 21 naar 24 zetels en staat daarmee nog maar vier zetels achter PVV en GroenLinks/PvdA. De CDA kiezers die overliepen naar Omtzigt zijn teruggekeerd, en het idee van het redelijke midden lijkt meer kiezers aan te spreken. Bontebal heeft het voordeel dat hij nog niet is aangetast door de dagelijkse politieke werkelijkheid zoals Yesilgöz en Omtzigt voor hem. De beste stuurlui staan altijd aan wal. 

Het is dan ook niet ondenkbaar dat Bontebal hetzelfde lot treft als Yesilgöz, al mogelijk pas na de verkiezingen.

Cordon sanitaire

Geert Wilders heeft het weer geflikt. Hij plaatste afgelopen week een opvallende afbeelding op sociale media – bestaande uit twee halve gezichten: een jonge blonde vrouw en een norse, oudere vrouw met hoofddoek, vergezeld van de tekst 'Aan U de keuze op 29/10'. 

Dat leverde binnen enkele dagen 2.500 meldingen op bij het landelijke discriminatiemeldpunt. Het gaat om uitzonderlijk veel meldingen over één enkele uiting. Het meldpunt benadrukt dat de impliciete boodschap van de afbeelding door velen als kwetsend wordt ervaren en gevoelens van uitsluiting en onveiligheid oproept.

Ook bij Meld.Online Discriminatie – gespecialiseerd in online discriminatie – zijn meer dan honderd meldingen binnengekomen. Zij hebben gevraagd de post te verwijderen.

Het Openbaar Ministerie is op de hoogte, maar kan pas beoordelen of er sprake is van strafbare feiten zodra er officieel aangifte wordt gedaan.

Daarnaast zijn er zorgen over het polariserende effect van de afbeelding. In reacties op sociale media werd de afbeelding vergeleken met propagandabeelden uit de Tweede Wereldoorlog, waarbij aan de ene kant een fiere nazi stond tegenover een antisemitische karikatuur van een communist. 

De provocatie is natuurlijk niet handig zo kort voor de verkiezingen. Het werkt de cordon sanitaire in de hand, die toch al om de PVV ligt sinds de partij uit de coalitie stapte. De PVV is geen betrouwbare partner gebleken. Niemand heeft zin in een herhaling van Schoof I. 

En dan mag de PVV nog wel de grootste zijn, de afstand tot PvdA/GroenLinks is niet zo groot meer. De grote uitdaging voor de VVD zal zijn in welke mate die partij enerzijds kiezers van rechts van de VVD kan aantrekken en hoe de concurrentieslag met het CDA zal verlopen. Partijen die na de verkiezingen makkelijk een stabiele coalitie kunnen vormen. 

Ontslag

Donald Trump zit duidelijk niet lekker in zijn vel. De ergernis over de aanhoudende aandacht voor de Epstein affaire wil maar niet wijken, en gisteren kwam daar nog een andere frustratie bij. Het tegenvallende banenrapport was voor Trump aanleiding om Erika McEntarfer te ontslaan, directeur van het Bureau of Labor Statistics (BLS). Zij zou de data voor politieke doeleinden hebben gemanipuleerd. 

Het arbeidsrapport van het Bureau of Labor Statistics (BLS) liet zien dat de Amerikaanse economie in juli slechts 73.000 banen heeft toegevoegd — ver onder de verwachtingen. Ook werd de eerder gemelde banengroei in mei en juni fors naar beneden bijgesteld, samen goed voor een verlaging van 258.000 banen.

Analisten benadrukken dat grote revisies gebruikelijk zijn bij arbeidsrapportages, vanwege bijgewerkte belasting- en enquêtegegevens die kleinere bedrijven later rapporteren.

Voormalige BLS-commissarissen zoals William Beach en Erica Groshen, en organisaties zoals de Friends of the Bureau of Labor Statistics, riepen het Congres op een onderzoek te starten en benadrukten dat McEntarfer een vaste aanstelling had die onafhankelijkheid moest waarborgen.

Het BLS is een onafhankelijke, niet-partijdige overheidsinstantie. Bedrijven en beleidsmakers vertrouwen op de nauwkeurigheid van haar data om beslissingen te nemen over investeringen, personeelsbeleid, overheidsuitgaven en andere cruciale keuzes.

Trump verwees herhaaldelijk naar de banenrapporten in aanloop naar de verkiezingen van november, en beweerde dat deze gemanipuleerd waren om zijn tegenstander, vicepresident Kamala Harris, te bevoordelen. Natuurlijk was er weer eens geen bewijs voor deze beweringen.

De National Association for Business Economics (NABE) heeft inmiddels scherpe kritiek geuit op het ontslag van Erika McEntarfer. In een verklaring noemt de organisatie het ontslag en de ongegronde beschuldigingen aan het adres van het bureau 'verwerpelijk'.

Want de werkelijke schuld ligt bij Trump zelf. Het banenrapport laat duidelijk zien dat de economie van de Verenigde Staten in de eerste drie maanden van dit jaar is gekrompen. Het Amerikaanse ministerie van Handel gaat in een eerste schatting uit van een krimp van 0,3 procent. Dat heeft vooral te maken met een overvloed aan geïmporteerde goederen, waarmee Amerikaanse bedrijven de toen naderende importheffingen wilden opvangen. 

Naast de impact van de toegenomen import op de economie meldt het ministerie van Handel ook dat er in januari tot en met maart een vertraging in de consumentenbestedingen te zien was.  

De markt reageerde vrijdag op de mogelijkheid dat de economie in een recessie terechtkomt. Kijk niet raar op als Trump Joe Biden de schuld geeft van zijn eigen falen.