Brekebenen

Na de leegloop bij FvD heeft boegbeeld Baudet dit kerstweekend fluks een nieuwe kandidatenlijst voor de komende Tweede Kamerverkiezingen in elkaar geflanst. En zoals verwacht: inclusief brekebenen.

De nummer 2 Wybren van Haga zat eerder in de Tweede Kamer namens de VVD, maar werd vorig jaar uit de partij gezet vanwege ophef over de woningen die hij in zijn bezit heeft.

De omstreden leider van de jongerentak Freek Jansen staat net als op de oude kandidatenlijst op plek 7. Die mag blijven na de opmerkelijke conclusie dat er geen grensoverschrijdende berichten waren gevonden in officiële JFvD-appgroepen. Let wel: daar begon de scheuring van de partij mee.

De rest bestaat evenzeer uit vertrouwelingen: FvD-penningmeester Olaf Ephraim staat]y op plek 3, de ex-bankier die zijn vermogen dankt aan CumExhandel: frauduleuze transacties in aandelen met en zonder dividend. Hans Smolders, de voormalige chauffeur van de vermoorde politicus Pim Fortuyn, staat op vier. Smolders was eerst opgestapt, maar keert terug, net als de politiek arbeidsongeschikte (eigen woorden) Theo Hiddema, maar die staat ondanks lijstduwer op een onverkiesbare positie (50).

Ook heeft Forum fluks een partijprogramma in elkaar gedraaid, en na de Brexit wordt meteen weer gepleit voor de nexit, een vertrek van Nederland uit de Europese Unie.

Minstens zo raar: Meer bomen, meer natuur. Maar  CO2 niet langer zien als ‘vervuiler’.

Het aardgasverbod per direct opheffen, maar 'ruime compensatie getroffenen in Groningen'.

Of: Onderzoek naar het lanceren van een Nederlands GPS-alternatief. En: Een Nederlandse (onbemande) sonde naar de maan sturen in 2040 - net als Israël in 2019 deed.

Volgens Maurice de Hond haalt FvD nipt vier zetels bij de aanstaande verkiezingen. Mogelijk dankzij kiezers die Wilders maar niks vinden, maar geen alternatief hebben. De LPF was ook niet meteen weg na interne ruzies, maar uiteindelijk geloofde geen kiezer er meer in.

De versnippering van rechts

Een naam die net als D66 een jaar na de oprichting al hopeloos zal zijn verouderd: JA21. JA dus voor Joost & Annabel. Voor boegbeeld Joost Eerdmans wordt het de zoveelste doorstart na LPF, EénNL, Leefbaar Capelle en Rotterdam en FvD.

Het nog niet nader toegelichte partijprogramma van deze enige brede volkspartij op rechts staat nu al vol raadselachtige opvattingen, zoals de NPO depolitiseren, het onbetaalbare Klimaatakkoord en Klimaatwet van tafel (alternatief?) en wetenschappelijk onderbouwd beleid, voor de volksgezondheid en de economie (alsof dat nu niet het geval is).

De potentiële kiezer bij GS lijkt nog niet echt gewonnen: 'Hoog tijd voor een kiesdrempel. Dan hadden we nu een grote rechtspopulistische partij voor het volk (80 zetels), wat modern-liberaal geneuzel in het midden (20), en een grote linkse partij voor vage onbetaalbare idealen (50).'

Het probleem met al die afsplitsingen is natuurlijk de versnippering van rechts. De PVV is voor een grote groep te laagopgeleid, Baudet is een ongeleid projectiel en complotdenker, DENK jat rustig de stem van Wilders voor zijn spotje en Henk Krol maakt zich op voor de volgende dolk in de rug.

De uitslag van de verkiezingen staat bovendien al grotendeels vast: het gematigde motorblok gaat weer regeren, want rechts kan de orde niet bewaren. Mocht JA21 het vertrouwen van de kiezer winnen, dan zijn we minstens een kabinet verder.

Gezinsman

Net op tijd mag gezinsman Hoekstra alsnog de CDA-kar trekken. De beoogde voorganger Hugo de Jonge wil zich concentreren op de strijd tegen corona en vindt dat niet te combineren met campagne voeren.

Deze praktische uitleg is natuurlijk maar een deel van het verhaal, want het CDA zakte steeds verder weg in de peilingen doordat Rutte alle egards kreeg voor het coronabeleid en niet De Jonge op zijn Portugese schoenen met zachtblauwe bloemenprint.

Hoekstra sluit in elk geval beter aan bij de achterban. Het gezin wordt in het nieuwe verkiezingsprogramma opnieuw 'de hoeksteen van de samenleving'. De vraag is nog wel of de flegmatieke Hoekstra meer is dan de man die heel goed op de winkel (lees financiën) past. Al maakt hem dat de ideale vicepremier in Rutte 4.

Met een beetje geluk groeit het aantal CDA zetels weer aan van 14 (laatste peiling De Hond) naar de 19 van 2017 en is gerede kans dat Rutte III een doorstart kan maken. 

Het huidige motorblok zou op basis van de huidige peilingen 70 zetels gaan halen tegen 76 in 2017, vooral door het verlies van D66 en CDA. Indien nodig kan Rutte 4 nog een kleine correctie naar links maken. Ruil je CU in voor PvdA, de meest gematigde partij van links, dan staat het aantal wederom op 76.

Blafkef-honden

Hij overwon, verloor en is weer in ere hersteld: Driekwart van FvD-leden stemde vrijdag voor Thierry Baudet als leider, maar van zijn partij is niets meer over.

De FvD-delegatie in het Europees Parlement breekt met de partij. Bijna alle Statenleden zijn opgestapt. En kandidaat-kamerlid Jan Cees Vogelaar spant mogelijk een kort geding aan.

Of de aanhang in maart nog vol overtuiging gaat stemmen op Baudet is dan ook zeer twijfelachtig. Er dreigt een scenario dat we eerder van de LPF kennen. Bij de Tweede Kamerverkiezingen 2006 bleef er van de acht Tweede Kamerzetels er niet één over.

Een reaguurder vat de soap van de afgelopen weken bij GeenStijl treffend samen: 'Ik ga beslist met bier en chips zitten kijken naar wat je ooit nog klaarspeelt in de Tweede Kamer met die ene zetel.'

De FvD wordt volgens diezelfde GS-reguurders helemaal een dingetje van Baudet Le Roi, plus enkele gerouwe jonge blafkef-honden in nette pakken met achterovergekamde haren.

Want het lukt Baudet natuurlijk niet om in amper twee maanden ervaren partijgenoten aan te trekken. Het Knipmes ziet hooguit nog een toekomst als columnist, boekenschrijver en spreker.

Opgeblazen

Precies zoals werd verwacht verliest FvD na een ongekende soap vijf virtuele Kamerzetels. De kiezer lijkt klaar te zijn met 'Circus Baudet' en loopt massaal over naar de PVV.

Forum levert fors in en daalt van acht naar drie, nog altijd een meer dan in 2017, maar het is niet meer dan een tussenstand, want er kunnen nog maar afhakers volgen als de rook eenmaal is opgetrokken. Mocht er een afgesplitste partij ontstaan dan heeft die amper tijd meer om zich fatsoenlijk op de verkiezingen voor te bereiden.

Rond Baudet hangt nu definitief een kwade reuk van antisemitisme, gekoketteer met complotten en extremistische opvattingen. Maar ook van een eigenzinnige solist die niet kan besturen. En beter boreale boeken kan schrijven.

De overgebleven FvD-bestuursleden Lennart van der Linden en Rob Rooken hebben Baudet inmiddels het partijlidmaatschap ontnomen, waardoor deelname aan de verkiezingen onmogelijk is geworden. Er is weinig voor nodig om de hele partij op te blazen.  

Alle partijen waar de afgelopen maanden interne ruzies uitbraken zoals DENK en 50PLUS leveren fors in. Kiezers keren terug naar partijen die het besturen beter in de vingers hebben. 

Ooit liepen PVV stemmers over naar FvD omdat bij de PVV de partijvoorzitter en politiek leider tevens het enige lid is en zich daar ook naar gedroeg. Nu keren ze terug naar een partij die bestuurlijk minstens zo onstabiel is als FvD.

Na meltdown FvD ruk naar Paars?

Fascinerend, die meltdown van Forum voor Democratie (Fvd). De twee kopstukken Baudet en Hiddema verdwijnen of geheel ('opspelende persoonlijke omstandigheden, verband houdende met goede smaak, eigendunk en arbeidsvreugde') of grotendeels naar de achtergrond.

De weggestuurde Henk Otten zou als een Paard van Troje zijn oude zetel kunnen opeisen, want de nummer 3 Susan Teunissen was al vertrokken. Daarmee heeft de partij, wat Baudet ook mag beloven, zijn doodvonnis getekend.

Ooit stond FvD op twintig zetels in de peilingen, toen de partij nog werd gezien als een meer realistisch alternatief van de PVV. Na de ruzie met Otten vorig jaar brokkelde de geloofwaardigheid steeds meer af. Kiezers waren ook al niet gecharmeerd van de (corona) complotdenkers waarmee Baudet zich inliet.

Je kunt dus wel raden waar de FdV aanhangers komend voorjaar op gaan stemmen. Daarmee kan, voorzichtig, ook al worden gefilosofeerd over de politieke verhoudingen van de komende maanden. De VVD behoudt zijn ruime meerderheid van 36 virtuele zetels vanwege de populariteit van Rutte, en schuift meer naar het midden als behoudend alternatief voor een sterker PVV (met dank aan Baudet) ten koste van grijze middenpartijen D66 en CDA.

De linkerkant zoekt op zijn beurt uit lijfsbehoud de samenwerking op, de PvdA wil alleen meeregeren in een volgend kabinet als GroenLinks, de SP of allebei die partijen ook in de coalitie zitten. Aangezien regeren met de PVV geen optie is, lijkt een Paars kabinet dan niet ondenkbeeldig meer. De VVD lijkt al een voorschot te hebben gegeven met wat Dijkhoff warm rechts noemde. Een koerswijziging met als ingrediënten kinderopvang en hogere belastingen voor bedrijven. De PVV oppositie kan zich geen beter kabinet wensen.

Zeperds

 

Nog een paar weken (8 december) en dan kunnen de Amerikaanse verkiezingsuitslagen niet meer aangevochten worden.

Een spartelende Trump probeerde vrijdag nog twee Republikeinse fractieleiders uit Michigan over te halen om hem alsnog tot winnaar uit te roepen. Dat zou hem 16 extra kiesmannen hebben opgeleverd van de minimaal benodigde 270 kiesmannen. De fractieleiders weigeren.

Pogingen van Trump om na de verkiezingsnederlaag de zilvervloot binnen te halen mislukken keer op keer. Zijn advocaten halen bij de rechter de ene zeperd na de andere. Tot nu toe hebben de Republikeinen ruim 30 juridische procedures aangespannen. Rechters hebben het merendeel van die zaken afgewezen wegens gebrek aan bewijs.

Het komische hoogtepunt was afgelopen week de bizarre persconferentie van Trump's advocaat Rudy Giuliani. De media vermaakten zich met de bruinige straaltjes goedkope haarverf die langs zijn gezicht droop.

Nog mooier werd het toen zijn rechterhand Sidney Powell beweerde dat stemmachines draaiden op software die is gemaakt in opdracht van de Venezolaanse president Hugo Chavez, waarbij stemmen op Trump van het ene moment op het andere naar Biden zijn gegaan (vote flipping). Toen Tucker Carlson van het conservatieve Fox News haar naderhand om bewijzen vroeg raakte ze geïrriteerd. Of ze haar nooit meer lastig wilden vallen. 

Georgia heeft Biden inmiddels officieel als winnaar aangewezen. De komende dagen maken ook de andere sleutelstaten de uitslag ten faveure van Biden officieel. Arizona en Pennsylvania maandag al.

Verkiezingsvuur

Het was een week waarin de realiteit bij Donald Trump langzaam indaalde. Het aantal tweets over fraude en gestolen verkiezingen verminderde niet, net als ver voor de verkiezingen, doch vrijdag versprak de president zich toen hij in een onbewaakt ogenblik reflecteerde op een mogelijke lockdown in het nieuwe jaar. ‘Wat er ook gebeurt in de toekomst, wie weet welke regering er zal zijn, de tijd zal het leren’. Verder geen woord over de verkiezingen.

Het campagneteam van Trump had zijn hotline waarin stemfraude kon worden gemeld, inmiddels alweer uit de lucht gehaald. De lijnen werden overspoeld met grappenmakers.

Op het juridische front werd de ene nederlaag na de andere geleden. In Arizona, een van de sleutelstaten die Trump verloor, trok het team op eigen initiatief een rechtszaak weer in.

Het advocatenkantoor dat de campagne van Trump tot dusver vertegenwoordigde in de rechtszaak tegen de verkiezingsuitslag in de staat Pennsylvania, trok zich terug.

En ook in de staat Michigan werd een nederlaag geleden in een rechtszaak die was aangespannen tegen de uitslag van de verkiezingen.

En hoewel de minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo afgelopen week nog monter verklaarde mee te werken aan een transitie naar nog eens vier jaar Trump, en er even werd gespeculeerd over een coup, werd steeds meer duidelijk dat de overwinningszege van Biden niet meer valt terug te draaien. 

Biden werd vrijdag, op grond van de laatste tellingen, uitgeroepen tot winnaar in Georgia, waarmee hij de eerste Democraat is sinds Bill Clinton in 1992 die de zestien kiesmannen in de staat mag bijschrijven. Biden heeft in totaal 306 kiesmannen vergaard, Trump 232. Zo'n achterstand haalt je niet meer in met hertellingen.

Mogelijk komende week al zal Trump het transitieproces in gang moeten zetten en komt er langzaam een einde aan vier jaar chaos. De grote vraag is nog wel of het verkiezingsvuur bij Trump echt uit zal doven of dat hij zich gaat voorbereiden op een tweede termijn over vier jaar. Het is niet waarschijnlijk dat hem dat nog wordt gegund.

Titanic

Hij gaat spartelend ten onder: Titanic Donald Trump, de president die weliswaar prematuur de overwinning claimde, maar maanden geleden de bui al zag hangen toen hij zich begon te verzetten tegen het 'frauduleuze stemmen per post'. 

De uitslagenkaart kleurde eerst rood (Republikeins), maar wordt langzaam steeds blauwer (Democratisch).

Dat was in september al voorspeld door de Democraten. Het zal aanvankelijk lijken alsof Trump overtuigend wint, waarna de uitslag omkeert in het voordeel van Biden, zo was ook toen al de verwachting.

Ruim 60 miljoen Amerikanen hadden voor de verkiezingen van 3 november hun stem al per post uitgebracht, twee keer zoveel als in 2016.

Het verzet van Trump zal niet heel erg lang duren. De rechtszaken die het campagneteam van Trump de afgelopen dagen heeft aangespannen in belangrijke staten, maken geen schijn van kans voor de rechter, ze zorgen hooguit voor oponthoud. Dat Georgia uit eigen beweging gaat hertellen wegens de krappe marge toont alleen maar de zorgvuldigheid aan waarmee iedere stem wordt bekeken.

De grote vraag is wat Trump in de resterende zeventig dagen nog gaat doen. Wordt hij met zijn Twitter-kanon een luis in de pels van de toekomstige president Biden of zal hij zich langzamerhand mokkend terugtrekken op zijn eigen golfterreinen? Of stelt Trump zich alvast kandidaat voor een tweede termijn na Biden? Met zijn dan 78 jaar is hij in 2024 niet eens zoveel ouder dan Biden nu.

Waarschijnlijker is het dat Trump verwikkeld raakt in een groot aantal rechtszaken die hem al jaren achtervolgen en waren geparkeerd vanwege de presidentiële onschendbaarheid. Misschien wel de belangrijkste reden dat Trump aan zijn vermeende overwinning wil vasthouden.

Complotblaadje

De Universiteit van Amsterdam distantieert zich openlijk van uitspraken van emeritus universiteitshoogleraar Karel van Wolferen (79) over het coronavirus en klimaatverandering in Van Wolferens controversiële tijdschrift Gezond Verstand. 'De UvA betreurt het dat een van haar emeriti bijdraagt aan desinformatie over grote problemen.'

Het tijdschrift profileert zich als ‘kwalitatief hoogstaand journalistiek platform’, maar publiceert complotachtige artikelen over de kunstmatige pandemie, mondkapjes die voor tumoren en hersenschade zorgen, en de dodelijkheid van Covid-19, die gelijk zou staan aan die van griep. Ook stelt het blad dat klimaatverandering niet wordt veroorzaakt door CO2-uitstoot en dat de aanslagen op 11 september 2001 georkestreerd zijn door de Amerikanen. Journalisten die dit afdoen als complotdenken voeren volgens Van Wolferen 'een opdracht van de CIA uit'.

Je vraagt je af hoe het kan gebeuren dat Van Wolferen, ooit geroemd om zijn verreikende kennis over Japan, journalistiek, geopolitiek, economie, historische gebeurtenissen, actualiteiten en weinig besproken aspecten van (geo)politiek, op oude leeftijd alsnog is afgedaald tot het niveau van domme complotten die je zelfs met weinig onderzoek makkelijk kunt weerleggen.

Veel van zijn opvattingen verwoordt Van Wolferen via het alternatieve videokanaal Café Weltschmerz, waar hij geregeld in gesprek gaat met Kees van der Pijl. Rond Van der Pijl ontstond vorig jaar een relletje omdat hij een tweet had verstuurd waarin hij beweerde dat de aanslagen op 11 september 2001 werden gepleegd door Israël en berustten op een zionistisch complot.

De Britse universiteit eiste een publiek excuus, waarna Van der Pijl besloot zijn status als emeritus hoogleraar terug te geven.

Met die Van der Pijl is Van Wolferen nu een complotblaadje begonnen in een dusdanige oplage dat je je begint af te vragen wie dat heeft gefinancierd.  

De NRC, ooit de werkgever van Van Wolferen als journalist, wees onlangs op de warme banden die worden onderhouden met 'Russische beïnvloedingsoperaties', al moet je uitkijken dat dat niet een complot op zichzelf wordt.

De Reclame Code Commissie (RCC) heeft binnen een paar uur tijd al tientallen klachten ontvangen over de radiocommercial van het omstreden tijdschrift.

 

Vleestaks

Voor de verandering een opvallend anti-links geluid van Peter Breedveld, de blogger die Femke Halsema maar al te graag op een voetstuk plaatste, maar over haar heel wat minder enthousiast is nu zij burgermoeder van Amsterdam is.

Kom niet aan mijn stukje vlees, foetert Breedveld, tegen linkschen die ook auto’s, vliegvakanties, rietjes, ballonnen, kerstbomen, kinderen krijgen, Nutella, prettig zittende kleding en elke andere vorm van plezier willen verbieden.

Uiteraard zijn ze ook tegen vlees eten en vlees eten moet worden bestreden door vlees duurder te maken. 'Meerdere keren per dag loopt er iemand in mijn tijdlijn te jengelen om een vleestaks.'

Breedveld is niet per se tegen vegetarisme of veganisme, en ook hij vindt de vleesindustrie vervuilend, maar hij is tegen het opleggen van moraal door middel van straf en boete. Hij roemt de Nederlandse eetcultuur, waarin het stukje vlees eigenlijk het enige is dat genoegen schept (om het eten van de saaie groenten te veraangenamen). Dagelijks ligt er bij Peter dus een dampende koe op het bord.

Waar je Breedveld niet over hoort is de vraag of de vleesconsumptie niet beter kan worden bedwongen om redenen van gezondheid. 

Rood en met name bewerkt vlees zoals vleeswaren worden in verband gebracht met beroerte, diabetes type 2 en kanker. Als oorzaak wordt heemijzer genoemd, dat verantwoordelijk is voor het transport van zuurstof in ons bloed. Heemijzer kan het ontstaan van nitrosaminen bevorderen. Nitrosaminen zijn mogelijk kankerverwekkend.

Gerichte voorlichting lijkt een beter instrument dan verbieden. Dat kan ook rustiger dan verpakkingen met afschrikwekkende foto's en doodswaarschuwingen die tegenwoordig op verpakkingen van sigaretten komen te staan. Of met een taks. Je gaat er de echte carnivoor niet mee afschrikken.

Koning Pils

Na de gezellig handen schuddende Grapperhaus, die vervolgens tot snikkends toe zijn excuus in de Kamer aanbood, is het kabinet nu weer in verlegenheid gebracht door De Koning. Die er met het regeringsvliegtuig tussenuit kneep om van een coronavrije vakantie in de Peloponesos te genieten. Lekker in de Griekse zon (thans 22 graden).

Terwijl zijn onderdanen deze week te horen kregen dat ze vooral thuis moesten blijven, de grens niet mochten oversteken, en in de openbare ruimte de mondkap moesten omgorden. Van de weeromstuit heeft Prins Koning Pils zijn vakantie afgebroken. Dat wordt weer een stevige discussie in de Kamer. 

Maar wat een feest weer voor de Koningshuis hatende aanhang en Geurt aanbidders van GeenStijl. Geurt, die trouwens in quarantaine zit, want beveiliger heeft corona. Geurt, die zegt dat we de tweede golf toch vooral hebben te danken aan 'Mohammed en Fatima' die lak hebben aan de maatregelen.

Een selectie: 'Volgende keer niet het regeringsvoertuig pakken maar gewoon als W.A. van Buren vijf gezinstickets Chersonisos boeken bij Cor en Don.'

'Dit was onze voormalige vorstin nooit overkomen inderdaad. Maar die was dan ook niet getrouwd met, dubieus, Argentijns plebs. Zoals ze ook nooit op teenslippertjes een vliegtuig uit gestapt zou zijn.'

'Waarschijnlijk stuurt ie een vliegtuig vol met vluchtelingen deze kant op en blijft zelf lekker aan het strand liggen. Die gasten lagen namelijk een beetje in de weg.'

'Hoeveel nieuwbouw woningen kunnen niet worden gebouwd door zoveel ton stikstof en Co2 die een Boeing 737 met 5 man heen en weer naar Griekenland uitstoot?'

'n 1848 werd de macht van de vorst afgepakt, en aan het volk meer democratie gegeven. En nu pakt de regering 152 jaar later die democratie weer af. Dat lukt wellicht voor langere tijd in autocratische landen in Oost en Zuid Europa, maar in NL zullen de democratische rapen spoedig gaar zijn.'

'Ik denk dat Rutte dit expres heeft laten doorgaan. De ophef en schade aan het koningshuis zal hem doen laten opstappen. Die corona soap was hem toch teveel geworden.'

Have fun.

Bloedbad

Terwijl Donald Trump kuchend de indruk wil wekken dat hij weer boven Jan is, mede dankzij een wondermiddel van een bevriende farmaceut, doet de president het in de polls nog altijd niet goed. 

Bij het gemiddelde van alle nationale peilingen, berekend door RealClearPolitics, loopt Biden steeds verder uit, met 51,6 procent. Evenzo wat betreft het aantal kiesmannen (m/v) die de doorslag zullen geven. En dat is de stand van zaken na het chaotische debat tussen Biden en Trump en Trump's ziekenhuis-opname. 

Pogingen om luttele weken voor de verkiezingen de achterstand in te halen, lijken te standen. Het virtuele debat met Biden gaat niet door en rally's in Florida en Pennsylvania dit weekend ook niet. Een balontoespraak vanuit het Witte Huis zaterdag moet het tij keren. De laatste kans is het residentiële debat op 22 oktober.

Tot overmaat van ramp wordt Trump's grootste fanclub QAnon ook nog eens de mond gesnoerd. Facebook heeft afgelopen week alle QAnon accounts gesloten. Hoewel Trump onlangs liet weten dat QAnon mensen zijn 'die mij kennelijk zien zitten', zijn Republikeinen weinig enthousiast over anonieme internetorakel, dat doodleuk beweert dat een linkse elite kinderen vermoordt en Hillary Clinton en Joe Biden pedofielen zijn die de duivel aanbidden. Republikein Tom Malinowski heeft zich inmiddels openlijk gedistantieerd van QAnon en vindt dat dit soort extreme groepen moet worden aangepakt. 

Ernstiger voor Trump is dat er binnen de Republikeinse Partij steeds twijfel klinkt, vooral door de manier waarop de president de coronacrisis heeft aangepakt. Senator Ted Cruz van Texas vreesde vrijdag een 'bloedbad van Watergate-proporties'.

Geloofwaardigheidsproblemen

Donderdag beweerde Trump nog dat hij de debat met Biden had gewonnen, terwijl hij in de polls op achterstand staat.

Op het eerste gezicht wijzen de meeste uitslagen zelfs naar een ruime overwinning voor Biden. 83 procent van de Amerikaanse kijkers vond de toon van het debat negatief. Slechts 17 procent was geïnformeerd, 31 procent eerder geamuseerd, terwijl het gros koos voor geïrriteerd.

Maar toen wisten de Amerikanen nog niet welke rampspoed Trump luttele dagen later te wachten stond, want positief getest op corona. 

Stafchef Mark Meadows vertelde verslaggevers vrijdag rond 11 uur dat Trump 'zeer energiek' was. Maar ongeveer vijf uur later verscheen er een verklaring waarin Trump als 'vermoeid' werd omschreven en 'voor de zekerheid' in de ziekenhuis was opgenomen voor een experimentele behandeling voor wat eerder nog 'milde symptomen' waren. Het Twitter-kanon van Trump bulderde ook niet meer.

Nog los van de vraag of Trump tijdig herstelt zonder bijverschijnselen, is dit uiteraard rampzalig voor zijn campagne. Trump heeft de laatste maand voor de verkiezingen hard nodig om de zwevende kiezer te overtuigen. Er lagen nog grote fysieke bijeenkomsten, massarally's, in verschillende swing states in het verschiet. Die gaan zo goed als zeker niet meer door.

Het beeld van een zieke president die in het verleden meerdere malen het virus bagatelliseerde, voorspelde dat het virus vanzelf zou verdwijnen, en zich afvroeg op bleekmiddel een effectieve behandeling zou kunnen zijn, draagt niet bij aan zijn geloofwaardigheid. Er waren immers al twijfels over de manier waarop hij de coronacrisis had aangepakt. 

Volgens de eerste polls vinden de meeste Amerikanen dat Trump te weinig voorzorgsmaatregelen heeft genomen. Dat is extra wrang in het licht van de schampschoten richting Biden, die je volgens Trump 'de hele tijd met een enorme mondkap ziet lopen'.

Amerikaanse commentatoren wijzen op de toenemende 'geloofwaardigheidsproblemen' van de regering Trump. The Washington Post had in juli al ruim 20.000 valse of misleidende claims van Trump opgetekend tijdens zijn ambtstermijn, een gemiddelde van 12 per dag.

'Geloofwaardigheid is het kostbaarste goed van een president. Door routinematig te liegen, heeft de president zichzelf in een onmogelijke positie gebracht,' zegt Allan Lichtman, geschiedenisprofessor aan de American University.

#ikdoewelmee

Stuk voor stuk trokken de #Ikdoenietmeermee-BN'ers afgelopen week hun Instagram boodschap in. Ongetwijfeld uit vrees voor het verlies aan schnabbels. Hun anti-corona-actie kwam dan ook wel erg ongelegen. De ziekenhuizen moeten steeds meer IC-patiënten met ernstige klachten opnemen.

De bekendste Famke Louise (21), die eerder nog betaald kreeg van de Nederlandse overheid om jongeren aan te moedigen om zich aan de regels te houden, is al een grote opdracht kwijtgeraakt. Geen wonder dat ook zij haar keutel introk.

Ook realiseerden de BN'ers dat zij zich voor het karretje hadden laten spannen van usual suspect Viruswaarheid-activist Willem Engel. Die had de leuze bedacht. Wie anders?

Engel kwam ook nog op een andere manier in het nieuws: hij riep in een Facebookbericht op om een woonzorgcentrum in Goirle te bellen. Deze moest haar deuren weer tijdelijk sluiten voor bezoek vanwege een aantal coronabesmettingen. Medewerkers kregen daarna meerdere dreigtelefoontjes van Viruswaarheid-gekkies. Toen advocaat Jan Vlug opmerkte dat deze acties toch wel erg in de buurt van opruiing kwamen, dreigde Engel met de tuchtraad. Die wenst blijkbaar niet tegengesproken te worden. 

Covidioten noemt Viruswaarheid zijn tegenstanders, en wie het Twitter account van de 'beweging' volgt, ziet dat Engels c.s. niet echt druk maken over de ICT-patiënten. 

De enige juiste reactie op een faalhaas als Engel kwam van de intensive care-verpleegkundigen van het UMCG. Zij bedachten de hashtag #ikdoewelmee. En die gaat viral.

Lakmoesproef

Kruipt Trump dichter op Biden? Vooralsnog niet, althans niet volgens de jongste polls van NPR/PBS/Marist. En 3 november komt steeds dichtebij.

Biden leidt Trump met 9 punten, namelijk 52 versus 43 procent, onder zogeheten waarschijnlijke kiezers. Dat zijn kiezers die zo goed als zeker gaan stemmen, in tegenstelling tot kiezers die dat hooguit overwegen.

Eigenlijk is er nauwelijks enige verandering te bespeuren ten opzichte van een maand geleden, ondanks de conventie van de Republikeinen.

De verkiezingen zullen echter grotendeels worden bepaald door belangrijkste staten die deel uitmaken van de zogeheten Electoral College. De nationale populaire stemming kan daarvan afwijken.

Maar Biden blijft volgens polls vooralsnog onverminderd populair onder hoog opgeleide blanke kiezers, vooral blanke vrouwen, jonge kiezers en Amerikanen die in steden en buitenwijken wonen. Geen enkele Democratische presidentskandidaat heeft de afgelopen vijf decennia zoveel steun gekregen van blanke kiezers. Op Afro-Amerikanen kan Biden nog niet echt rekenen.

Trump ligt beter onder laag opgeleiden, vooral blanke mannen en Amerikanen die wonen in landelijke gebieden of kleine steden.

Er is nog iets waar Democraten hoop uit kunnen putten: in staten waar beide kandidaten een kans maken, de zogeheten swing states, staat Biden ook op voorsprong. Zo is zijn voorsprong in Arizona momenteel ruim 4 procent, in Florida 2 procent, in Pennsylvania 5 procent en in Wisconsin 7 procent. In 2016 won Trump in deze vier staten.  

De troef voor de Republikeinen is First lady Melania Trump. Volgens een Gallup poll neemt haar populariteit toe. Afgelopen week bezocht ze een ziekenhuis die baby's met een afwijking behandelen, een brandweerkazerne in Manchester die verslaafden helpt. Maar het is toch onvoldoende om het ontspoorde coronabeleid van haar man te doen vergeten. En corona zit stemmers het meeste dwars.

De lakmoesproef komt op 29 september, als Trump en Biden voor het eerst de degens kruisen. Biden bereidt zich al weken voor, en schijnt zich flink in te lezen zodat Trump 'met niets kan wegkomen'. Maar of dat bulldozer Trump van de wijs zal brengen moet nog blijken.

Weltschmerz

De Limburgse huisarts Rob Elens, die eerder dit jaar coronapatiënten behandelde met een mix van medicijnen, moet daarmee stoppen van de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Elens had toen acht patiënten behandeld met een combinatie van hydroxoychloroquine (vaak ingezet bij reuma), zink en het antibioticum azytromycine. Alle acht waren ze na een aantal dagen beter, claimde de huisarts.

Hierover vertelde hij in Café Weltschmerz, een YouTube platform dat doorgaans weinig kritisch alternatieve denkers aan het woord laat. Maar tegenwoordig moet je uitkijken wat je zegt, want de twee interviews met Elens werden door YouTube verwijderd wegens desinformatie. 

Volgens YouTube bevatten de verwijderde video’s onjuiste, en zelfs schadelijke en gevaarlijke informatie. De kern van de video’s is dat er een werkend en bewezen medicijn is tegen Covid-19, terwijl dat onbewezen is. Het medisch wetenschappelijk debat over de werkzaamheid van HCQ tegen Covid-19 is volgens YouTube niet 50/50, maar er is juist consensus dat het niet werkt en zelfs schadelijk is.

Elens pikte dat niet en stapte naar de rechter. Tevergeefs. De rechtbank concludeerde: ‘Het moge zo zijn dat eiser meent dat het bij 10 van zijn patiënten heeft gewerkt, dat hij in het middel gelooft en dat hij daar een maatschappelijk debat over wenst te voeren, maar voor dat doel dient hij zijn stellingen ook met deze nuance te formuleren. Dat doet hij niet. Zoals het in de interviews door hem is verwoord, vormt het geen onderdeel van het debat, hetgeen YouTube wel zou hebben toegelaten, maar bevatten zijn uitlatingen onjuiste informatie die mogelijk schadelijk en gevaarlijk is.’ 

Maar de rechter waarschuwt YouTube wel dat de strikte toepassing door YouTube om uitsluitend content die in lijn is met de WHO en het RIVM toe te laten niet kan worden getolereerd. ‘Daarmee zou de YouTube gebruiker die brede content mag verwachten, slechts kennis kunnen nemen van de mening van de groep experts die de WHO en het RIVM adviseren, terwijl de wijze van bestrijding en behandeling van Covid-19 wereldwijd nog volop in onderzoek is en nog allerminst vaststaat. Ook de WHO en het RIVM stellen hun adviezen nog steeds bij’, aldus de rechtbank.

Daar heeft de rechter wel een punt. Waaraan nog kan worden toegevoegd dat YouTube op ander gebied nog altijd enorm veel desinformatie tolereert die minstens zo schadelijk is.

Blackface

Pro-Piet groepen met soms wel tienduizenden leden zijn niet meer bereikbaar via Facebook. Een paar weken geleden kondigde het sociale netwerk aan dat afbeeldingen van Zwarte Piet niet meer welkom zijn op het platform.

In een toelichting heet het dat haat niet is toegestaan. 'Een voorbeeld hiervan is blackface. Dat is een heel geschminkt gezicht in combinatie met een andere stereotype uiting, zoals afropruik of rode lippen'.

Wat enkele maanden geleden nog een onschuldig kinderfeest was, met een traditie die teruggaat tot 1850, is in de ogen van Facebook ineens racisme geworden. En de beheerders van de pro-Pieten pagina's zijn plotsklaps gebrandmerkt als racisten.

Zwarte Piet-foto’s boven een neutraal nieuwsbericht zijn mogen overigens nog wel. Ook zijn afbeeldingen van Zwarte Piet toegestaan bij een neutrale discussie over het onderwerp, of als ze door tegenstanders worden geplaatst. Waarmee Facebook expliciet hun kant kiest.

Dat er discussies gaande zijn in de samenleving over Zwarte Piet mag duidelijk zijn. Dat betekent niet dat Facebook meteen de kant van de tegenstanders moet kiezen. Of die van de voorstanders.

Een jaar geleden vond tweederde van de Nederlanders het niet acceptabel dat er dat jaar alleen roetveegpieten te zien waren bij de landelijke intocht van Sinterklaas. 31 procent stond wel achter deze keus. Met andere woorden: een groot deel van Nederlanders ziet niets discriminerends in Zwarte Piet. In dat geval kun je Zwarte Piet moeilijk scharen onder de noemer 'discriminerende en kwetsende stereotypen', wat toch vooral een typering is van Kick Out Zwarte Piet (KOZP).

Het beleid is ongetwijfeld opgelegd door Amerikaanse moederbedrijf, dat sinds kort onder druk staat van adverteerders. Afgelopen zomer besloot een aantal grote adverteerders, waaronder Coca Cola en Unilever, om Facebook tijdelijk te boycotten omdat het platform racistische uitlatingen oogluikend toestond. Het verbod op Zwarte Piet komt dus omweg voort uit commerciële motieven.

Riskante strategie

Wat de invloed is van zijn acceptatiespeech, waarin alles wat Trump fout deed eigenlijk de schuld is van Joe Biden, en Trump herhaaldelijk waarschuwde voor socialistische anarchie, moet nog worden afgewacht.

Zo'n 23,8 miljoen Amerikanen keken naar de toespraak van president Trump op de laatste avond van de Republikeinse Nationale Conventie, iets minder dan het tv-publiek voor zijn Democratische rivaal Joe Biden vorige week.

Biden heeft een voorsprong van zeven punten op Trump, volgens de opiniepeiling van Reuters/Ipsos die van 19 tot 25 augustus werd gehouden. Vrouwen in de voorsteden zijn echter minder kritisch geworden over Trump dan in juni. Daar staat tegenover dat Trump al weinig populair was voor de coronacrisis en de slechte economie als gevolg van corona hem direct worden aangerekend.

De nationale werkloosheid met 10,2 procent het hoogste in 39 jaar en het herstel vertraagt. Bijna 15 miljoen Amerikanen ontvangen werkloosheidsuitkeringen.

Ongeveer 58 procent van de respondenten van een nieuwe peiling van Reuters/Ipsos (gehouden voor de toespraak) zegt dat de Amerikaanse economie op het verkeerde spoor zit 48 procent keurt het beleid af, tegen 47 procent die het steunt.

Biden wordt zeker niet gezien als degene die de Amerikaanse economie uit het slop kan trekken, maar het vertrouwen in Trump neemt ook onder Republikeinen af. 30 procent keurt zijn beleid af.

Trumps hamert op Bidens plannen om de belastingen te verhogen om de stijgende staatsschuld te betalen, maar Reuters concludeert dat de beloftes van een snel herstel een riskante strategie inhouden. Het Amerika van Trump, 'de beste economie van de wereld', is opgehouden in maart 2020.

Trump zit duidelijk in zijn maag met zijn populaire opponent. Daaraan werd verhoudingsgewijs te veel aandacht besteed. Trump schetste een donker beeld van het Amerika onder Biden. De gewelddadige straatprotesten, plunderingen en brandstichtingen vonden plaats in steden die bestuurd worden door Democraten, aldus Trump, die vergat te vermelden dat de onrust onder zijn bewind is ontstaan.

Orakel

Facebook heeft niet minder dan 790 groepen offline gehaald die aan QAnon gelinkt waren. Een maand geleden verwijderde Twitter bij een vergelijkbare actie al 7000 accounts.

Q Anon is het internetorakel dat allerlei verzonnen berichten over de zogenaamde deep state de wereld in stuurt. Onder meer over een groep satanaanbiddende pedofielen die een complot smeden tegen president Trump, want het gros van Q Anon is heel erg Trump-fan.

Trump reageerde afgelopen week voor het eerst op de samenzweringsbeweging. Niet: de berichten kloppen niet. Maar: Ik heb gehoord dat dit mensen zijn die van ons land houden. Verder weet ik er eigenlijk niets van, behalve dat ze mij aardig zouden vinden.

Dat laatste is wellicht teleurstellend voor de Q Anon gemeenschap, die ergens had gehoopt dat Trump en zijn adviseurs achter de berichten zitten. De coming out is weer eens achterwege gebleven.

Werd eerst nog lacherig gedaan over de aantoonbare nonsens - geen voorspelling van Q Anon is uitgekomen - inmiddels heeft de anonieme online haat en desinformatie het ecosysteem van sociale media diep aangetast.

De FBI ziet samenzweringsbewegingen zoals QAnon als potentiële binnenlandse terreurbedreigingen. De Amerikaanse Militaire Academie stelt dat QAnon 'een militante en anti-establishment ideologie vertegenwoordigt die zijn resonantie vindt met andere extreemrechtse extremistische bewegingen.'

Helemaal risicoloos zijn de berichten niet. In 2016 reed een man uit North Carolina naar een pizzarestaurant in Washington om een samenzweringstheorie over kindermisbruik te 'onderzoeken'. Hij opende het vuur op een gesloten kastdeur voordat hij zich overgaf aan de politie. De man zit een gevangenisstraf van vier jaar uit. En erger: Trump kwam hem niet bevrijden. 

Systeemgelovigen

Nogal wat Nederlanders geloven dat achter het coronavirus een duister geheim zit. Uit de bijna 8000 ingevulde vragenlijsten die Kieskompas in opdracht van Trouw uitstuurde, blijkt dat ongeveer 10 procent van de Nederlanders gelooft dat er rond corona 'vieze spelletjes' worden gespeeld.

Maar nu komt het: Vooral de aanhang van rechtse partijen denkt in dergelijke complotten.

22 procent van de mensen die in 2017 PVV stemde, vindt deze hypothese geloofwaardig of heel geloofwaardig. Alleen de SGP-stemmers scoren nog hoger; 29 procent vindt de stelling (heel) geloofwaardig. Bij stemmers op Forum voor Democratie en SP (beiden 9 procent) leven deze gedachten ook.

Extremisten op links en rechts geloven meer in samenzweringen, zegt politicoloog en initiatiefnemer van onderzoeksbureau Kieskompas André Krouwel. Extreem-rechtse mensen wantrouwen alle overheden, terwijl links gelooft in een zekere maakbaarheid van de samenleving. Links vertrouwt de wetenschap ook iets meer.

Aanhangers van complottheorieën vind je het minst bij PvdA, VVD, D66, GroenLinks, ChristenUnie en CDA. Dat zijn volgens Krouwel de systeemgelovigen.

Toch is er er volgens Trouw nog hoop: er ook nog veel mensen die openstaan voor zowel de complottheorie als voor het officiële verhaal. De vraag is naar welke kant het gaat doorslaan als de pandemie nog langer aanhoudt.

Zelfoverschatting

Viruswaarheid, voorheen Viruswaanzin, wil alweer demonstreren op het Malieveld in Den Haag. De organisatie kondigt op haar Facebookpagina een protest op 23 augustus aan, gericht tegen de coronamaatregelen. Dan wordt onder meer het aftreden van Feike Siebkema geëest, de oud DSM-topman is speciaal gezant van het kabinet in de strijd tegen corona.

Dat roerganger Willem Engel de vaart erin wil houden, begrijpt Het Knipmes maar al te goed, maar de verwachtingen van een 'bloedige volksopstand' wijzen op zelfoverschatting. En op frustratie dat hij niks voor elkaar krijgt. 

'Viruswaarheid liefde & waarheid' staat op Facebook te lezen, maar Het Parool signaleert dat de toon harder wordt. Het Binnenhof wacht ‘verhuizing naar Scheveningen’ en ook veel hoofdredacteuren van media hangt gevangenisstraf boven het hoofd wegens medewerking aan ‘een legale staatsgreep’. De regering vertoont ‘fascistische trekjes’ en met de mondkapjes zijn we niet ver verwijderd van de Jodenster. Aldus Engel.

Het Parool weet en passant ook nog een interessant detail te melden over Jeroen Pols, juridisch adviseur van Viruswaarheid, en behalve mede-eigenaar van een groot deel van de rosse buurt van Bremerhaven de trotse bezitter van een strafblad. Volgens eigen zeggen zat hij ooit drie jaar gevangen wegens lidmaatschap van een criminele organisatie. Dan moet je toch aardig wat op je kerfstok hebben.

Pols wil nu de media aanpakken. 'Jullie zijn de hoofddader door kritiekloos het RIVM te volgen.' De Volkskrant, NRC, AD en Het Parool kunnen een aanklacht tegemoetzien. Behalve kolder volkomen kansloos natuurlijk, zoals Viruswaanzin tot nu toe elk kort geding heeft verloren.

De animo voor weer een demonstratie binnen enkele weken zal vermoedelijk niet erg groot zijn. Een demonstratie afgelopen week in Rotterdam, waar Engel zich ook vertoonde, trok niet meer dan zestig demonstranten. Dertig betogers kregen ook nog een boete omdat ze weigerden een mondkapje te dragen in een gebied waar dat verplicht is.

Viruswaarheid

De organisatie die vandaag nog een paar honderd man op de been bracht op het Malieveld Viruswaanzin dooft sneller uit dan het virus zelf. De nieuwe naam van de organisatie van Willem Engel heet Viruswaarheid.

De organisatie loopt al enige tijd achter de feiten aan: met de 'verstrekkende vrijheidsbeperkende maatregelen' waartegen Engel c.s. stelling nemen valt het in Nederland reuze mee, al helemaal vergeleken met andere Europese landen, die in een echte lockdown hebben gezeten. Van horeca tot musea, alles is gewoon weer open en 1 september geldt als ‘nieuw weegmoment’ voor de coronamaatregelen, zoals het nog steeds gedwongen sluiten van discotheken en clubs.

In Zwitserland en Zuid-Korea leidden eerdere openstellingen van het uitgaansleven al tot nieuwe, grote uitbraken. Net als in landen waar de versoepelingen te snel zijn doorgevoerd. Met ziekenhuisopnamen als gevolg. Maar zelfs dat wil Viruswaarzin maar moeilijk onder ogen zien. Toch eigenlijk vooral omdat Engel handelt uit eigenbelang: zijn danssschool moest dicht.

De stelling dat het beleid van de overheid er 'niet op is gericht om mensen te beschermen' slaat natuurlijk nergens op. Net zo min als de bewering dat de coronawet bedacht ‘om de maatschappij te knechten’. Engel probeert zich te distantiëren van complotdenkers, maar vertoont daar zelf aardig wat trekjes van. Het gevolg is dat je aanhangers vooral uit de alternatieve hoek komen, maar je boodschap niet echt landt in de rest van de maatschappij.

Epidemiologische realiteit

Het komt nauwelijks als een verrassing: Viruswaanzin heeft het kort geding tegen de Nederlandse staat over het schrappen van alle coronamaatregelen weer eens verloren.

In het vonnis staat dat de overheid zich baseert op deskundige adviezen van het Outbreak Management Team. Daarmee handelt de overheid voldoende zorgvuldig en zijn de vrijheidsbeperkende maatregelen niet onrechtmatig.

Bij Viruswaanzin draait het toch vooral om persoonlijke belangen van aanvoerder Willem Engel: diens school voor close dancing is nog altijd dicht. Hoewel hij zijn wetenschappelijke studie nooit heeft afgemaakt, dacht Engel met terugwerkende kracht aan de hand van aerosolen zijn gelijk aan te tonen. Zijn beweging trok vervolgens toch vooral mensen aan uit de alternatieve hoek. Waaronder een hoop zweefkezen.

Viruswaarheid stelde zich onder meer op het standpunt dat het coronavirus geen reële dreiging (meer) vormt en dat – daarmee samenhangend – het virus ten onrechte is aangemerkt als behorend tot de zogenoemde categorie A-ziekten van de Wet publieke gezondheid, oftewel ziekten die kunnen leiden tot ontwrichting van de maatschappij waarvoor een landelijke aanpak nodig kan zijn.

Inmiddels wordt het ongelijk van Engel bijna dagelijks aangetoond. In Florida puilen de ziekenhuizen uit omdat de versoepelingen te snel werden ingevoerd. In België lijkt de tweede golf al een feit. In Nederland laait de discussie op over de mondkapjesplicht. Of Engel de epidemiologische realiteit onder ogen zal zien is nog maar de vraag. Op zijn site gaat het vandaag weer over machthebbers.

Grote schoonmaak

Waar de coronacrisis al niet goed voor is. Google scherpt zijn beleid op het gebied van medische desinformatie aan. Advertenties die complottheorieën promoten worden geweigerd en complotsites die verdienen aan Google advertenties krijgen geen cent meer.

Het gaat dan onder meer om theorieën dat Covid 19 vaccins eigenlijk al doel hebben om de wereldbevolking uit te dunnen, Bill Gates het coronavirus heeft uitgevonden en het virus eigenlijk een biowapen uit een Chinees lab is.

Google was al begonnen om advertenties in te trekken voor de libertarische nieuwssite Zero Hedge, die met regelmaat bizarre theorieën aanhangt. Eerder dit jaar verschenen niet-onderbouwde beweringen dat een in Wuhan gevestigde wetenschapper het virus als wapen creëerde. Ook werden zijn naam, een foto van hem en zijn contactgegevens vrijgegeven. Daarop besloot Twitter om Zero Edge een maandenlange ban te geven.

In juni kwamen ook PayPal en Google in actie. Google sneed de banden met Zero Hedge door na  commentaren over de Black Lives Matter beweging. Met succes, want de site besloot de omstreden content te verwijderen en vroeg Google om het besluit in te trekken. Wat Google inmiddels gedaan heeft.

Uiteraard zijn commerciële motieven de belangrijkste overweging: adverteerders willen langer geassocieerd worden met dit soort sites en zetten platforms onder druk. Onbedoeld lijdt dit echter ook tot een herbezinning van sites die het met de waarheid minder nauw nemen.

Sombere stemmingen

Het kwijtschelden van de straf van zijn vriend en vertrouweling Roger Stone door Trump helpt zijn toch al geringe populariteit niet. In het verleden wist Trump niet vaak genoeg te herhalen dat vanwege onzorgvuldig gebruik van gevoelige informatie, die zij verstuurde met haar privé email-account, Hillary Clinton in de gevangenis zou moeten worden gestopt, maar een adviseur van Trump die werd veroordeeld tot 3 jaar en 4 maanden gevangenisstraf voor liegen tegen het Congres, belemmering van de rechtsgang en het beïnvloeden van getuigen kan vrijuit gaan.

Een maand geleden was al duidelijk dat Trump zich zorgen begon te maken over zijn kelderende populariteitscijfers wegens de aanpak van de corona-epidemie die nog aanhoudt, een aanzwellend leger werklozen en protesten in het hele land na de dood van George Floyd. 'Ik (...) had een fantastische economie, en ze hebben me dat afgenomen,' zou Trump, volgens anonieme bronnen, hebben gezegd. Zijn adviseurs maken zich steeds meer zorgen over zijn sombere stemmingen, meldt The Post.

Een ABC/Ipsos onderzoek liet vrijdag zien dat 67 procent van de Amerikanen geen vertrouwen meer heeft in Trump. 33 procent vanwege de aanpak van de pandemie en 32 procent vanwege de protesten.  De bijna onzichtbare tegenkandidaat Biden vaart er wel bij. Opmerkelijk is dat een aantal Republikeinen die in 2016 zich nog achter Trump schaarden, nu ondubbelzinnig kiezen voor Joe Biden.

Amerikaanse boekhandels worden deze zomer overspoeld door een barrage aan zogenoemde tell-all books over Trump en zijn cuieuze familie. Auteurs die ooit deel uitmaakten van zijn regering of privé-entourage grijpen hun kans om uitgerekend voor de verkiezingen uit de school te klappen. Ongetwijfeld vanuit het idee om de herverkiezing van Trump onmogelijk te maken.

Er zijn iets meer dan drie maanden te gaan voordat Amerikanen naar de stembus gaan. Pakweg zo'n 14 weken. De economie zal niet snel aantrekken, zonder drastische maatregelen lopen de coronagevallen nog verder op. Black Lives Matter-demonstranten zijn nog niet van de straten verdwenen. Volgepakte arena’s met een uitzinnig juichende massa zitten er niet in. De Republikeinse partijconventie eind augustus moet het breekpunt worden als Trump zijn visie voor de komende vier jaar zal moeten ontvouwen. Ook voor Biden, die twee maanden lang een hevig gefrustreerde bulldozer over zich heen zal krijgen.

Dwarsdenkers

Zo vader, zo zoon. Willem Engel, frontman van VirusWaanzin, komt uit een wel erg opmerkelijk gezin. Vader Cees promoveerde na het gymnasium als biochemicus aan de Universiteit van Utrecht en ging aan de slag in het bedrijfsleven. Eerst bij een chemiebedrijf en later bij Van Nelle.

Net als zoon Willem, die zijn studie afbrak en een dansschool begon, ging Engel senior rond zijn veertigste plotsklaps een andere richting op. Met een schadevergoeding die hij had gewonnen na het proces tegen de Nederlandse Staat (rond het militaire tuchtrecht tegen leden van de dienstplichtigenbond VVDM) kocht hij reeds in de jaren zeventig zijn eerste panden in Utrecht.

Eenmaal de smaak te pakken, kocht hij later het ene na het andere pandje in Rotterdam op. Hij verhuurde ze aan immigranten, verslaafden en sociale randgevallen aan wie Cees geen vervelende vragen stelde. En omgekeerd was dat kennelijk ook het geval: de huurders stelden weinig eisen.

De toenemende verloedering van die panden was de wethouder een doorn in het oog. De gemeente knapte zijn woningen op, maar Engel weigerde te betalen. Toen bleek dat in een aantal woningen wiet werd geteeld, kreeg Engel als verantwoordelijke negen maanden cel.

Toen de gemeente Rotterdam de inmiddels beruchte 'krottenkoning' voor 14 miljoen uitkocht, gebruikte senior een deel van dat geld om camping Fort Oranje te kopen. De geschiedenis herhaalde zich. Engel kreeg het aan de stok met de gemeente wegens ontoelaatbare activiteiten op het terrein: illegale prostitutie, geweld, uitbuiting, drugshandel en ook verwaarlozing. Daar trad senior niet echt tegenop.

Zoon Jan, tegenwoordig ook woordvoerder van VirusWaanzin, heeft ook al een opmerkelijke belangstelling voor de zelfkant van het bestaan: hij kocht vijftig prostitutieramen in de Noord-Duitse havenstad Bremerhaven. Huisadvocaat Jeroen Pols, die ook namens Viruswaanzin optreedt, is mede-eigenaar. Zwartwerken lijkt er schering en inslag. 'Rund 200 Steuerfahnder und Polizisten aus Bremen und Bremerhaven durchsuchten Wohn- und Geschäftsräume in Bremerhaven und zeitgleich in den Niederlanden.'

Vanuit deze context is het dwarsdenken de familie Engel niet vreemd. En de argwaan van Willem Engel, wiens dansschool moest sluiten vanwege de anderhalvemeterregelgeving, evenmin. Opvallend is het argument dat 'al die overheden nooit hebben kunnen omgaan met de afwijkende manier van denken van Cees'. Waarbij de stelselmatige verloedering even wordt vergeten.

Het is wat NRC schrijft: corona wordt gebruikt als stok om de hond mee te slaan en de huisadvocaat onder handbereik.

Malieveld

Een ding heeft Willem Engel, kopstuk van de actiegroep Viruswaanzin, bereikt: volop publiciteit. Rechters wraken, een hoop onzin uitkramen, je omringen met malloten en in een videoboodschap oproepen om naar het Malieveld te komen ondanks een verbod zijn altijd goed om de aandacht te trekken.

Ook wordt Engel met de dag assertiever: 'Maak je geen zorgen, we (...) openen de snelwegen als dat moet. Dit is ons land en het is afgelopen. Het is afgelopen met deze onzin. Wij gaan demonstreren, zondag, op het Malieveld. Niet namens Viruswaanzin, wel in de geest van Viruswaanzin.'

Maar toch vooral in de geest van Engel zelf, wiens dansschool tot nu toe steeds gesloten moest blijven. Dat, en niets anders, is het motief van de gesjeesde aerosolwetenschapper achter zijn acties.

Dansscholen mogen trouwens weer open, maar het soort Braziliaanse dansen dat Engel geeft mogen nog altijd niet. Hierbij gelden namelijk naast de basisregels, dezelfde regels als voor andere activiteiten ‘binnen’ of ‘buiten’.

Maar wat nu precies het doel is van een verboden demonstratie blijft onduidelijk. Engel weet waarschijnlijk ook wel dat hij daar niets mee bereikt. Ook de wraking van de rechter in het kort geding waarin het einde van de anderhalvemetersamenleving wordt geëist is niets anders dan een poppenkast. Iedereen kan voorspellen hoe dat gaat aflopen.

En waar Engel in het begin nog voorzichtig formuleerde, hoor je nu alleen maar nonsens: 'Wat wij nu meemaken is eigenlijk wat Black Lives al de hele tijd meemaakt, namelijk dat ze 2e-rangs burgers zijn'. Of deze: ''We (...) hebben bewijs dat er in Nature, Science en The Lancet clusters vervalste artikelen in omloop zijn.'

Misschien hoopt Engel stiekem dat hij zondag als een martelaar wordt gearresteerd. Waarbij opvalt dat hij wel oproept tot burgerlijke ongehoorzaamheid, maar daar geen verantwoordelijkheid voor wil nemen. Maar eerst mag de rechter vandaag beslissen of er zondag alsnog gedemonstreerd mag worden. Vonnis rond 12.00 uur.

Update: Viruswaanzin verliest kort geding en roept op niet naar Malieveld te komen 

Antivaxxers

Het ingrijpen van waarnemend burgemeester Johan Remkes van Den Haag bewijst in elk geval dat Viruswaanzin.nl serieus wordt genomen. Zegt woordvoerder Jan Engel van de beweging die zich verzet tegen de coronarestricties en zondag had willen demonstreren op het Malieveld. Er klinkt bijna verbazing over door.

Willem Engel, de eigenlijke initiatiefnemer en broer van Jan, is behoorlijk gefrustreerd over de gedwongen sluiting van zijn dansschool en staat zich voor op zijn wetenschappelijke verleden. Dat wil zeggen: hij maakte zijn proefschrift niet af, maar meent wel verstand te hebben van aerosolen, ooit zijn interessegebied, op grond waarvan hij meent dat de anderhalve meter-verplichting maar onzin is. Maar wat Engel bedoelt te zeggen is: mijn dansschool moet weer open en wel nu.

Het blog Kloptdatwel betrapte Engel al op behoorlijk wat dubieuze wetenschappelijke conclusies. Die overigens ook doodleuk beweerde dat dansers over een beter immuunsysteem zouden beschikken. Ook zo benieuwd wel wetenschappelijk onderzoek daaraan ten grondslag ligt?

Op het Malieveld was een sprekersprogramma samengesteld met vooral lieden uit de alternatieve hoek, waaronder regelrechte antivaxxers als Frank Ruesink. Of een Tom Zwitser die denkt dat de overheid corona gebruikt om van zorgpatiënten af te komen. Dat zijn geen sprekers, maar malloten.

Engel zegt geen antivaxxer te zijn, maar laat zich wel interviewen door blenderkwakmadam Eva van Zeeland, signaleerde Pepijn van Erp van Kloptdatwel, inmiddels zijn grootste luis in de pels. Die Van Zeeland zou natuurlijk ook gaan spreken op het Malieveld, net als 'zelfonderzoeker' Maurice de Hond, die ook iedere keer weer volledig overtuigd raakt van zijn eigen gelijk.

Donderdag dient het kort geding van Viruswaanzin tegen de staat, waarvan je nu ook al weet wat de uitkomst gaat worden. Dat weten de broers Engel vermoedelijk ook wel. Zodra de dansschool weer opengaat, hoor je ze niet meer.

Machiavellisme

Rechtse autocraten scoren in vergelijking met ‘mainstream’ politici hoog op narcisme, psychopathie en machiavellisme, blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam. Daar zullen de aanhangers blij mee zijn.

Autocratische politiek leiders in liberale democratieën - zoals Trump in de Verenigde Staten, Poetin in Rusland, Erdogan in Turkije en Bolsonaro in Brazilië - zijn weliswaar allemaal op democratische wijze aan de macht gekomen. Maar ze belichamen een verschuiving naar autocratische macht en democratische deconsolidatie, menen Alessandro Nai (Universiteit van Amsterdam) en Emre Toros (Universiteit van Hacettepe, Ankara).

Ze sturen aan op centralisatie van de uitvoerende macht en hiërarchisch bestuur, intimideren tegenstanders en de media en moedigen traditionele en nationalistische waarden aan.

Het is vrijwel onmogelijk om de persoonlijkheid van politieke kopstukken en nationale leiders direct te meten, met psychologische tests of zelfrapportage. In plaats daarvan stellen Nai en Toros de waargenomen persoonlijkheid van politiek leiders vast aan de hand van beoordelingen door experts.

Uitkomst: De kopstukken zijn in hun ogen minder vriendelijk, meer gesloten, ‘gemener’, impulsiever en scoren laag op emotionele stabiliteit. Donald Trump lijkt in extreme zin af te wijken van de basislijn van het profiel van de gemiddelde autocraat: lagere score op vriendelijkheid, ordelijkheid en emotionele stabiliteit en hogere score op extraversie, narcisme, psychopathie en machiavellisme. Nai en Toros vonden ook een iets afwijkend profiel bij Vladimir Poetin, die relatief hoog scoorde op strategische planning.

In een vervolgonderzoek analyseren Nai en zijn collega's hoe de persoonlijkheidskenmerken die ze hebben gevonden van invloed zijn geweest op de manier waarop politiek leiders in de wereld de coronacrisis hebben aangepakt. De grote vraag is of de kopstukken er straks nog zullen zijn, want die coronacrisis heeft hun geloofwaardigheid behoorlijk aangetast.

Trump ging zover dat hij van de nieuwszender CNN excuses wilde voor een niet al te gunstige opiniepeiling. Die wees Trumps Democratische tegenstrever Joe Biden aan als favoriet voor de verkiezingen in november. Want dat is wellicht een andere eigenschap van rechtse arocraten: je eigen disproval rate domweg niet willen accepteren.

Wonderpil

Populistisch rechts omarmt het malariamiddel hydroxychloroquine, de synthetische variant van kinine. Van Donald Trump (VS) tot Jair Bolsonaro (Brazilië) en Nayib Bukele (El Salvador), zij zweren hij het middel. Trump beweerde zelfs dat hij de wonderpil uit voorzorg had geslikt.

Ongeveer 70 tot 90 procent van de circa 12.000 covidpatiënten die in Nederland in het ziekenhuis belandde, zou met het middel zijn behandeld, maar het heeft inmiddels veel van zijn glans verloren. In Brazilië moest men een studie afbreken, toen bleek dat de patiënten die meer hydroxychloroquine kregen vaker doodgingen. Een kleine studie onder ruim 100 mensen toonde aan dat preventief slikken van het middel niet tegen coronabesmetting beschermt.

De omvangrijkste studie met gegevens van meer dan 96.000 COVID-19-patiënten wereldwijd naar het effect van antimalariamiddelen tegen de nieuwe virusziekte in het gezaghebbende tijdschrift The Lancet, moest evenwel worden geschrapt. De onderzoekers concludeerden dat hydroxychloroquine en chloroquine niet helpen tegen het virus, maar de onderliggende data kon niet onafhankelijk gecontroleerd.

‘Pure Trump-haat heeft ervoor gezorgd dat corrupte wetenschappers #hydroxychloroquine onveilig verklaarden', zo ongeveer luidde het commentaar van rechts op sociale media.

Wat Trump en Bolsonaro maar al te graag willen suggereren ter meerdere eer en glorie van zichzelf is dat linkse activisten de crisis gaande willen houden door het wondermiddel in twijfel te trekken. Dat coronavirus zit de populariteit van populisten behoorlijk in de weg. Ze deden het virus eerst af als een onschuldige griep, en nu zijn Brazilië en de VS de landen met de meeste coronadoden. In totaal zitten nog altijd 21 miljoen Amerikanen zonder baan, maar liefst 15,2 miljoen meer dan in februari. Een haperende economie is nooit goed voor de populariteit en al helemaal niet voor je herverkiezing. 

De rassenrellen in de VS hebben de coronacrisis tijdelijk overschaduwd, maar ook deze afleiding heeft de populariteit van Trump bepaald geen goed gegaan. Die heeft volgens de jongste polls stemmen verloren aan Joe Biden, die langzamerhand uit zijn schuilkelder kruipt.

De Haarlemmer Olie tegen corona laat nog wel even wachten. Het enige dat rechts populisme zou kunnen helpen is als het virus sneller uitdooft dan gevreesd. Maar zelfs dan draait de economie niet meteen weer als een tierelier. 

Dansoloog

De politie heeft zaterdag 38 personen gearresteerd in Den Haag tijdens een demonstratie tegen de lockdown. Uit de spandoeken en borden bleek weer eens het gebrek aan focus: van Rot op Rutte3 tot 5G en Stop de 1,5 meter waanzin, zoals altijd ontbreekt iedere coherentie.

Hoewel restaurants en cafés de deuren weer hebben geopend, net als musea en over een maand zelfs de sportscholen, zijn er nog steeds lieden die zich verzetten tegen de zogeheten anderhalvemetersamenleving.

Zoals Maurice de Hond en Quote 500-lid Klaas Hummel die met hun website SmartExit.nu de regelreving ‘onwerkbaar en onnodig' achten. De Hond begon over superverspreiders en aerosolen, maar het probleem is: waar virologen dan nog erkennen dat ze het ook lang niet allemaal precies weten, selecteert De Hond voornamelijk onderzoeken die zijn onverbiddelijke gelijk moeten aantonen. En niet alles daarvan blijkt te kloppen.

En dan komt er nog een kort geding tegen de staat, aangezwengeld door het coronakoppel Willem Engel en een Jeroen Pols. Die laatste procedeert de afgelopen 17 jaar tegen overheden 'die het niet zo nauw nemen met wet- en regelgeving', terwijl Engel een dansstudio heeft. En je begrijpt hem al: die is en blijft nog even gesloten.

Dus wat doe je dan? Je meld je bij Cafe Weltschmerz, want daar word je volkomen kritiekloos geïnterviewd door ene Ramon Bril. Die allang blij is dat hij iemand tegenover zich heeft die in een ver verleden bio farmaceutisch wetenschapper is geweest.

Maar dat interview wordt toch vooral gekenmerkt door eigenbelang. Engel is vanzelfsprekend zwaar gefrustreerd over het stilleggen van zijn studio, dus wordt gevaar van het virus voortdurend gedownplayed, de stelligheid van de wetenschap in twijfel getrokken en benadrukt dat social distancing slecht voor ons is. Of dat dansers in het algemeen 'minder ziek worden, want zij hebben een veel beter immuunsysteem'. Terwijl Engel dan wel weer erkent dat aerosolen een rol spelen bij de verspreiding van het virus van zangkoren.

Vergelijkingen tussen Zweden (9,4 miljoen inwoners) en onder meer Frankrijk (66,9 miljoen) qua sterfteratio zijn ook al niet echt handig. En de suggestie dat het grootste deel van de overledenen één of meerdere significante aandoeningen had is maar ten dele waar: het internet staat vol van getuigenissen van kerngezonde dertigers en veertigers die volledig gesloopt zijn.

De conclusie van de dansoloog dat met de anderhalvemetersamenleving een 'microdictatuur' is gecreëerd wordt al helemaal niet hard gemaakt.

Afleidingsmanoeuvres

Met nog maar een paar maanden te gaan tot zijn herverkiezing, lijkt Donald Trump met de dag nerveuzer te worden. Een fittie met Twitter resulteert meteen in een decreet om sociale media aan banden te leggen. Het beleid van Twitter kon Trump nauwelijks boeien zolang hij zelf met rust werd gelaten.

Daarnaast breekt Trump de relatie met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) naar aanleiding van Chinese veiligheidswetgeving die de autonomie van Hongkong aantast. Zijn logica: de internationale organisatie loopt aan de leiband van China en is niet transparant geweest over het ontstaan en de ontwikkeling van de coronacrisis.

Het zijn allemaal afleidingsmanoeuvres voor de grootste ramp die een president kon overkomen: ruim 100.000 coronadoden (tegen 50.000 in de rest van de wereld), de consumentenbestedingen op een historisch dieptepunt en de Amerikaanse werkloosheid met 41 miljoen (!) op het hoogste niveau sinds de Grote Depressie uit de jaren dertig.

Het is niet waarschijnlijk dat de Amerikaanse economie in luttele maanden weer op het oude niveau komt. Trumps belangrijkste troefkaart is hem daarmee ontnomen. In de polls kachelt Trump dan ook hard achteruit.

Waar Trump nog enige hoop uit kan putten is zijn relatief zwakke Democratische tegenstander Joe Biden. Die voert letterlijk campagne vanuit zijn kelder. Hoewel Biden leidt in de peilingen, vormt corona een serieus struikelblok op weg naar het Witte Huis. Biden heeft nu nog een paar maanden om zich voor te bereiden op een confrontatie die niet zonder incidenten zal blijven. 

Trump lijkt zich drukker te maken over voormalig president Obama die de laatste maanden steeds vaker van zich laat horen, deze week nog in de kwestie van de dood van George Floyd, maar ook inzake de coronacrisis die hij ten overstaan van een groep oud-medewerkers als een 'chaotische ramp' betitelde. Het duurde niet lang of Obamagate was geboren, de 'grootste misdaad in de politieke geschiedenis van Amerika', maar in feite toch vooral een staaltje nepnieuws, waar niets van overbleef toen Trump vragen van journalisten hierover stelselmatig bleef ontwijken.

Aapjes kijken

Als je bij Frontaal Naakt-publicist Peter Breedveld ook maar enigszins uit de pas loopt, en dat is al vaak het geval, ben je al gauw een racist.

Dat geldt ook voor het oordeel over Oost-Aziaten. 'Nog precies zo lomp en bot als het in het begin van de 20e eeuw, overdrijft Breedveld. 'Je kunt in sjieke kwaliteitskranten nog ouderwetse Fu Manchu-karikaturen tegenkomen en geleerde uiteenzettingen over kleine gele mannetjes die alles na-apen wat wij hier in het superieure witte Westen hebben uitgevonden. Kleuters leren op school nog het liedje ‘Hanky Panky Shanghai’, waarbij de juf haar ogen tot spleetjes trekt. 'Sambal bij' is een populair grapje, net als de beschuldiging, al dan niet gekscherend bedoeld, dat Chinese restaurants onze huisdieren in de bami rames verwerken.' Enzoverder.

Breedveld is Japan-kenner. Hij spreekt de taal en komt regelmatig in het land. En dus stoort Breedveld zich aan de Vpro serie Tokidoki van Paulien Cornelisse. Het dient volgens hem allemaal om ons in te peperen hoe geweldig Nederlanders zijn in vergelijking met die rare Japanners. 'Japanse aapjes kijken'.

Breedveld raakt helemaal over de toeren vanwege de 'echt blarentrekkend gênante onzinverhalen over Japan' die Cornelisse in interviews zat uit te braken. 'Dat Japanners geen zonnebril dragen omdat alleen gangsters dat doen, dat ze mondkapjes dragen uit verlegenheid. Echt totale bullshit, geen kut van waar.'

Na bijna een kwart eeuw in Nederland te hebben vertoefd schreven twee Amerikaanse half-immigranten in 1989 een intrigerend essay genaamd The Undutchables over het Hollandse klompenvolkje.

Dat werd een enorme hit, vooral onder Nederlanders zelf. Een verzameling verhalen vol komische overdrijvingen over de Nederlandse moraal, psyche en afwijkingen met soms pijnlijke waarheden, zoals de constatering dat Nederlanders een tolerante reputatie hebben, maar wel de kleinste misstanden in andermans land opmerken.

Tokidoki hanteert dezelfde formule van overdrijving, maar weet wel degelijk de typische eigenschappen en eigenaardigheden van een volk bloot te leggen. Dat is geen racisme, maar een volkomen geaccepteerde stijlfiguur. Dat pakweg achthonderdduizend Japanners niks moeten hebben van de buitenwereld en een zelfverkozen kluizenaarsbestaan lijden en een kwart van de volwassenen onder de 40 nog maagd is kun je bovendien moeilijk onvermeld laten.